สังฆทาน คือ การถวายสิ่งของแด่พระภิกษุสงฆ์ โดยไม่จำเพาะเจาะจงพระภิกษุรูปหนึ่งรูปใด เมื่อถวายให้แล้วก็ถือว่าพระภิกษุสงฆ์ทุกรูปมีสิทธิ์ใช้สอยสิ่งของเหล่านั้นตามสะดวก อาจจะมี เพียงตัวแทนสงฆ์เพียงรูปเดียวมารับประเคน ก็ถือว่า เป็นการถวายสังฆทานเหมือนกัน สังฆทาน แยกเป็น 2 คำ ได้แก่ ”สังฆะ” และ ”ทาน” โดย (สังฆะ) หมายถึง ภิกษุตั้งแต่ 2 รูปขึ้นไป และ (ทาน) หมายถึง การให้, แบ่งปัน, แจกจ่ายวัตถุสิ่งของปัจจัยสี่ด้วยเจตนาอันบริสุทธิ์ เมื่อรวมความหมายแล้ว “สังฆทาน” ฉะนั้นแล้วการตั้งใจถวายเครื่องสังฆทานแก่ภิกษุรูปใดรูปหนึ่งเป็นการเฉพาะเจาะจงหรือที่เรียกว่า “ปาฏิปุคลิกทาน” เราไม่เรียกว่าเป็นการถวายสังฆทานเพราะทานเช่นนี้ยังไม่ช่วยทำให้จิตใจห่างจากความยึดติดถือมั่น แต่กระนั้นก็ยังถือว่าเป็นทานที่ควรทำอยู่เพราะถือเป็นการฝึกให้ปัจเจกบุคคลรู้จักพัฒนาตนให้มีธรรม การถวายสังฆทานมีที่มาอย่างไร ในสมัยพุทธกาลพระนางมหาปชาบดี (พระแม่น้า) ต้องการถวายผ้าจีวรแก่พระพุทธองค์ แต่พระพุทธองค์ทรงแนะนำให้พระนางถวายแก่สงฆ์ โดยอรรถาธิบายว่า การถวายแก่สงฆ์ย่อมให้อานิสงส์มากกว่าถวายแก่พระองค์เป็นการเฉพาะ ตั้งแต่นั้นมา ชาวพุทธจึงถือกันว่า การถวายสังฆทาน เป็นมหาทานที่ทำให้มีอานิสงส์มาก ได้บุญมาก การเลือกซื้อสังฆทานยุคใหม่ เลือกซื้อสังฆทานในปัจจุบัน หรือการเลือกซื้อ แบบ New Normal เมื่อโลกหมุนเร็วขึ้นทุกวัน ทำให้หลากหลายธุรกิจต้องปรับตัวไปตาม ๆ กัน เพื่อให้ทันต่อยุคสมัยที่เปลี่ยนแปลงไป รวมถึงวัดหรือศาสนสถานของชาวพุทธศาสนิกชนชาวไทยด้วยเช่นกัน ในปัจจุบันก็เกิดการแพร่ระบาดของโรคโควิด19 และเรื่องฝุ่น pm2.5 ทำให้วิถีการทำบุญถวายสังฆทานของชาวไทยเปลี่ยนแปลงไปด้วย ซึ่งในปัจจุบันได้มีการเลือกซื้อสังฆทานการในโลกออนไลน์เพิ่มมากขึ้น […]
Tag Archives: ชุดสังฆทาน
กฐินเป็นประเพณีที่อยู่คู่กับพุทธศาสนิกชนไทยมาช้านานตั้งแต่สมัยสุโขทัย โดยการถวายผ้าพระกฐิน ของพระมหากษัตริย์ไทยนั้นจัดเป็นพระราชพิธีที่สำคัญมาตั้งแต่โบราณ กฐิน เป็นศัพท์ในพระวินัยปิฎกเถรวาท เป็นชื่อเรียกผ้าไตรจีวรที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาต ให้ภิกษุผู้อยู่จำพรรษาครบ 3 เดือนแล้ว สามารถรับมานุ่งห่มได้ โดยคำว่าการทอดกฐิน หรือการกรานกฐิน จัดเป็นสังฆกรรมประเภทหนึ่งตามพระวินัยบัญญัติเถรวาทที่มีกำหนดเวลา คือพระสงฆ์สามารถกระทำสังฆกรรมนี้ ได้นับแต่วันแรม 1 ค่ า เดือน 11 ไปจนถึงวันขึ้น 15 ค่ า เดือน 12 เท่านั้น โดยมีวัตถุประสงค์สำคัญคือสร้าง ความสามัคคีในหมู่คณะสงฆ์ และอนุเคราะห์ภิกษุผู้ทรงคุณที่มีจีวรชำรุด กฐิน เป็นศัพท์ในพระวินัยปิฎกเถรวาท เป็นชื่อเรียกผ้าไตรจีวรที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาต ให้ภิกษุผู้อยู่จำพรรษาครบ 3 เดือนแล้ว สามารถรับมานุ่งห่มได้ โดยคำว่าการทอดกฐิน หรือการกรานกฐิน จัดเป็นสังฆกรรมประเภทหนึ่งตามพระวินัยบัญญัติเถรวาทที่มีกำหนดเวลา คือพระสงฆ์สามารถกระทำสังฆกรรมนี้ ได้นับแต่วันแรม 1 ค่ า เดือน 11 ไปจนถึงวันขึ้น 15 ค่ า เดือน 12 เท่านั้น โดยมีวัตถุประสงค์สำคัญคือสร้าง […]
ในพระพุทธศาสนา เรียกการบวชว่า “การอุปสมบท” แต่เดิมนั้น การบวชเรียกว่า “บรรพชา” ซึ่งแปลว่า เว้นทั่ว เว้นจากความชั่วทุกอย่าง ปัจจุบันคำว่าบรรพชาใช้กับการบวชสามเณร ในขณะที่อุปสมบทใช้กับการบวชพระภิกษุ การบวชโดยนัยแล้วคือ การละทิ้งวิถีชีวิตความเป็นอยู่เดิม สู่ วิถีชีวิตความเป็นอยู่ใหม่ ตามครรลองแห่งมรรค เพื่อเป็นการง่าย เพื่อเป็นการสะดวก เป็นทางอันปลอดโปร่ง แก่การบรรลุถึงซึ่งวัตถุประสงค์ คือ ความบริสุทธิ์หลุดพ้น ปราศจากมิลทิน หมดจดจากความเศร้าหมอง และเป็นอิสระจากพันธนาการเครื่องร้อยรัดทั้งปวง ประเพณีการบวช ถือเป็นประเพณีที่เคร่งครัด เชื่อว่าการบวชสามารถอบรมให้เป็นคนดีได้ ผู้ชายเมื่ออายุ 20 ปีขึ้นไป มักจะบวชเรียน ก่อนเข้าพรรษา ( แรม 1 ค่ำ เดือน 8 ) ผู้ชายจะเข้าพิธีบวชพร้อม ๆ กัน และประเพณีการบวชจะมีการกวนขนมชนิดหนึ่งคือ ” ยาหนม ” เป็นขนมที่ต้องมีในงานบวช การจัดงานบวชมีขั้นตอนและพิธีการหลายอย่าง ตั้งแต่การเตรียมตัวจนถึงการบวชพระ ซึ่งจะต้องทำให้ถูกต้องตามขั้นตอน โดยวันนี้เราก็มีขั้นตอนในการจัดงานบวชมาฝากกัน หากท่านใดที่กำลังจะบวชหรือกำลังจะจัดงานบวชให้กับบุตรหลานก็สามารถศึกษาได้จากบทความนี้ การเตรียมตัวก่อนบวชพระ ขั้นตอนแรกก่อนจัดงานบวชจะต้องมีการเตรียมตัวให้พร้อมก่อน ซึ่งมีความสำคัญเป็นอย่างมาก เพราะในพิธีบวช ผู้ที่จะบวชหรือนาคจะต้องทำการขานนาคและท่องบทสวดคำบาลีต่างๆ จึงต้องฝึกซ้อมให้คล่องก่อนนั่นเอง เพื่อที่เมื่อถึงวันบวชจริงจะได้ไม่มีอาการเขินอายหรือท่องผิดท่องถูกได้ […]
สังฆทานคืออะไร? สังฆทาน แยกคำได้ว่า “สังฆะ” แปลว่า หมู่ กลุ่ม หรือส่วนรวม และ “ทาน” แปลว่าการให้ ความหมายโดยรวมคือ ถวายเป็นของสงฆ์ ดังนั้นคำว่า สังฆทาน แปลได้ว่า เป็นทานที่ตั้งใจถวายแก่พระสงฆ์โดยไม่เจาะจงรูปใดรูปหนึ่ง ให้เป็นของส่วนรวม โดยจะถวายอะไรก็ได้ที่เหมาะสมกับชีวิตสมถะของพระภิกษุสงฆ์ตามกำลังทรัพย์และกำลังศรัทธา เป็นการแสดงถึงความตั้งใจจะถวายด้วยศรัทธาอันเป็นสาธารณะ และนี้แหละคือความหมายของคำว่าสังฆทาน ผู้ที่ถวายสังฆทานจะได้ทาน 3 ประการ ดังนี้1. วัตถุทาน – ช่วยลดความตระหนี่ของผู้ถวาย ฝึกเป็นผู้ให้โดยไม่หวังผลตอบแทน2. อภัยทาน – ช่วยลดความโกรธ ฝึกรู้จักการให้อภัยโดยการแผ่เมตตาหลังการทำบุญ3. ธรรมทาน – การถวายหนังสือแด่พระสงฆ์เมื่อท่านนำไปอ่านแล้วเกิดความรู้ ถือเป็นทานที่เกิดจากการให้ธรรมะ ช่วงวันสำคัญทางพุทธศาสนา พุทธศาสนิกชนมักนิยมเข้าวัดไปทำบุญกัน โดยสิ่งหนึ่งที่นิยมทำ คือ การทำสังฆทาน หลายท่านมักซื้อของที่จัดเตรียมไว้สำเร็จแล้ว หรือการไปซื้อของใช้มาจัดเป็นชุดสังฆทานเอง ซึ่งสิ่งของ 10 อย่างที่พระสงฆ์จำเป็นต้องใช้ มีประโยชน์ในการใช้ชีวิตประจำวันของพระสงฆ์ ได้แก่ เครื่องเขียน สมุด ปากกา ดินสอ เนื่องจากพระสมัยนี้ต้องเรียนพระปริยัติธรรม และจดกำหนดนัดหมายต่างๆ ช่วยจำ บางรูปท่านเป็นเหรัญญิกดูแลค่าใช้จ่าย ยิ่งต้องใช้มาก แต่ไม่ค่อยมีใครถวายเครืองเขียนเหล่านี้ พระท่านจึงต้องไปหาซื้อเองเสมอ […]
การทำบุญ “ถวายสังฆทาน” ช่วยเสริมดวง เพิ่มความสิริมงคลแก่ผู้ถวาย โดยการถวายของใช้ที่เป็นประโยชน์แก่พระสงฆ์ และยังสามารถทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้กับบรรพบุรุษ จึงได้นำ การทำบุญถวายสังฆทานให้ถูกวิธี เพื่อเสริมความมงคล มาให้ทุกคนได้ถวายอย่างถูกวิธีและครบถ้วน สังฆทาน คือ การถวายสิ่งของแก่หมู่พระภิกษุสงฆ์ เป็นการถวายกลาง ๆ ไม่จำเพาะเจาะจงภิกษุรูปหนึ่งรูปใด เมื่อถวายให้แล้วก็ถือว่าพระภิกษุสงฆ์ทุกรูปมีสิทธิ์ใช้สอยสิ่งของเหล่านั้นตามสะดวก อาจจะมีเพียงตัวแทนสงฆ์เพียงรูปเดียวมารับประเคน ก็ถือว่าเป็นสังฆทานเหมือนกัน การถวายทานแก่พระสงฆ์อย่างหนึ่ง ที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ว่ามีอานิสงส์มาก ดังที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ใน ทักขิณาวิภังคสูตร ว่าการถวายสังฆทานแก่คณะพระสงฆ์ มีอานิสงส์มากกว่าการถวายทานเฉพาะเจาะจงแก่พระพุทธเจ้า แม้ยังทรงพระชนม์อยู่ การถวายสังฆทานนั้น เข้าใจกันโดยทั่วไปว่าคือการนำถังใส่จตุปัจจัยสีเหลืองไปถวายแก่พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่งหรือหลายรูปเท่านั้น แต่ความจริงแล้วสังฆทานอาจหมายถึงการถวายปัจจัยวัตถุใด ๆ ก็ได้ ที่เป็นประโยชน์แก่คณะสงฆ์โดยส่วนรวม เช่น การถวายกุฏิวิหาร หนังสือ ปากกา จาน หรือแม้กระทั่งไม้กวาด แม้จะกล่าวคำถวายหรือไม่กล่าว หรือกล่าวคำถวายเป็นอย่างอื่น แต่อาการแห่งการถวายเป็นการอุทิศให้แก่สงฆ์ เพื่อประโยชน์แก่สงฆ์ ก็จัดเป็นสังฆทานได้ สิ่งของที่จะถวายสังฆทาน มักเป็นสิ่งของที่จำเป็นสำหรับภิกษุสามเณร การถวายชุดเครื่องเขียน เนื่องจากในปัจจุบันพระสงฆ์ส่วนใหญ่มีโอกาสในการศึกษา จึงมีความจำเป็นต้องใช้อุปกรณ์การเรียน โดยเฉพาะหนังสือนักธรรม หนังสือบาลี สมุด กระดาษ ปากกา และดินสอ […]
สำหรับชาวพุทธแล้ว คงไม่มีใครไม่เคยถวายสังฆทาน เพราะการถวายปัจจัยให้พระสงฆ์ถือเป็นการสร้างบุญสร้างกุศลให้ตัวผู้ทำ อีกทั้งยังช่วยให้จิตใจสงบอีกด้วย แต่ถึงอย่างนั้นก็ตาม ไม่ใช่ว่าเราจะนำสิ่งของต่าง ๆ ไปมอบให้พระสงฆ์ได้เลย ทั้งนี้เราควรทำตามวิธีปฏิบัติที่สืบต่อกันมายาวนาน รวมถึงเลือกสิ่งที่ของที่มีความจำเป็นต่อพระสงฆ์ให้มากที่สุด ตามขั้นตอนดังต่อไปนี้ เตรียมของที่จะถวายสังฆทาน ตามปกติแล้วเราจะเลือกซื้อถังสังฆทานที่ถูกจัดเป็นชุดตามร้านร้านสังฆภัณฑ์ ซึ่งบางร้านก็บรรจุของน้อย หรือนำของที่ไม่ได้คุณภาพมบรรจุใส่ถัง บางอย่างก็ค้างนานจนหมดอายุการใช้งาน ทำให้พระไม่สามารถนำไปใช้ได้ มีแต่ต้องทิ้งให้เสียของ ดังนั้นหากมีเวลา การจัดเตรียมของเองจึงเป็นทางเลือกที่ดีกว่า โดยเฉพาะสิ่งของต่อไปนี้ที่มีความจำเป็นต่อพระสงฆ์มาก แต่น้อยครั้งนักที่ถูกบรรจุอยู่ในถัง– เครื่องเขียนและอุปกรณ์การเรียน เนื่องจากมีพระสงฆ์บางรูปที่ยังศึกษาเล่าเรียนอยู่ จึงทำเป็นต้องใช้สิ่งของเหล่านี้– มีดโกน ควรเลือกมีดโกนที่มีคุณภาพ โกนได้สะอาดเกลี้ยงเกลา เพื่อความสะดวกและปลอดภัยของพระสงฆ์เวลาปลงผม– ผ้าไตรจีวร เนื่องจากผ้าไตรจีวรที่อยู่ในชุดสังฆทานมักเป็นของที่ไม่ได้ขนาด และมีเนื้อผ้าไม่เหมาะสม– หนังสือธรรมะ หรือหนังสือให้ความรู้อื่น ๆ– รองเท้า โดยรองเท้าที่นำมาถวายสังฆทาน ควรเป็นรองเท้าที่เหมาะกับสถานที่นั้น ๆ โดยสามารถสอบถามข้อมูลจากเจ้าอาวาสหรือเจ้าหน้าที่วัดก่อนไปได้– ยารักษาโรค ควรเป็นยาสามัญประจำบ้านที่มีคุณภาพ และใช้บ่อยในชีวิตประจำวัน– ผ้าขนหนู ควรเลือกผืนที่ไม่มีลวดลายฉูดฉาด สามารถเลือกสีอื่น ๆ นอกจากสีเหลืองได้– เครื่องใช้ไฟฟ้าและอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ เพื่อใช้ในการศึกษาและเผยแผ่พระพุทธศาสนา– ผลิตภัณฑ์และชุดอุปกรณ์ทำความสะอาด– แชมพูสระผม เนื่องจากพระสงฆ์ต้องใช้ในการชำระล้างศรีษะก่อนการปลงผม เลือกวัดที่ต้องการถวาย โดยขึ้นอยู่กับความสะดวกของผู้ที่ทำบุญ สามารถทำไกลหรือใกล้บ้านก็ได้ […]
การถวายสังฆทาน เครื่องสังฆทาน เป็นการถวายสิ่งของรวมทั้งสังฆภัณฑ์แก่พระภิกษุโดยไม่จำเพาะเจาะจงว่าเป็นรูปใด แม้ว่าในการถวายนั้นจะมีพระสงฆ์มารับประเคนเพียงรูปเดียว แต่หากจุดประสงค์ในการถวายทานมีจุดมุ่งหมายเพื่อถวายแด่พระภิกษุสงฆ์โดยรวมแล้วล่ะก็ถือว่าเป็นสังฆทานทั้งสิ้น ความเป็นมาในการถวายสังฆทาน การถวายสังฆทานมีที่มาตั้งแต่สมัยพุทธกาล โดยเริ่มจากพระนางมหาปชาบดีซึ่งมีศักดิ์เป็นพระน้านางและพระมารดาเลี้ยงของพระพุทธเจ้าได้นำผ้าใหม่ที่พระนางได้ทรงกรอด้ายและทอขึ้นมาเองเพื่อตั้งใจนำมาถวายพระพุทธเจ้า แต่พระพุทธองค์ทรงให้พระนางนำผ้านั้นถวายแด่หมู่สงฆ์เพื่อให้ได้อานิสงส์ที่มากกว่าถวายผ้าแด่พระพุทธองค์เพียงผู้เดียว พระนางทรงทำตามที่พระพุทธเจ้าได้ตรัสบอกไว้ ดังนั้นจึงเป็นที่ของการถวายสังฆทานของชาวพุทธเนื่องจากมีความเชื่อกันว่าได้บุญมากและได้อานิสงส์ที่มากกว่าการถวายทานแด่พระสงฆ์ที่จำเพาะเจาะจงเพียงรูปเดียว อานิสงส์ในการถวายสังฆทาน ชาวพุทธมีความเชื่อกันว่าการถวายสังฆทานได้บุญและได้อานิสงส์มาก ดังที่พระพุทธเจ้าได้ทรงตรัสว่าผลของสังฆทานจะส่งให้แก่ผู้ถวายไปทุกภพทุกชาติ ทำให้ไม่ต้องพบเจอกับความขัดสนยากจน ซึ่งผลของสังฆทานจะส่งไปไกลมากจนแม้พระพุทธองค์ก็ยังทรงมองไม่เห็นที่สุดของผลนั้น แม้กระทั่งเข้าสู่พระนิพพานแล้วผลของสังฆทานนั้นก็ยังไม่หมดสิ้น เครื่องสังฆภัณฑ์ ประกอบด้วยอะไรบ้าง สังฆภัณฑ์โดยความหมายตามคำศัพท์ หมายถึง สิ่งของเครื่องใช้ที่จำเป็นของพระสงฆ์ และยังรวมถึงเครื่องใช้ที่ใช้ในพิธีการทางศาสนาอีกด้วย เมื่อจะทำบุญถวายสังฆทาน ในงานบุญหรืองานมงคลต่างๆ สามารถเตรียมเครื่องสังฆภัณฑ์หรือซื้อเครื่องสังฆภัณฑ์จากร้านจำหน่ายโดยเฉพาะ ซึ่งทางร้านจะจัดเตรียมของที่จำเป็นบรรจุเอาไว้เป็นชุดเพื่อความสะดวกในการถวายพระสงฆ์ หากจะซื้อหาสังฆภัณฑ์หรือจัดเตรียมชุดสังฆภัณฑ์ด้วยตนเอง ควรเลือกสิ่งของที่มีคุณภาพและมีความจำเป็นต่อพระสงฆ์จริงๆ เพราะการเลือกของที่มีคุณภาพของสังฆทาน นอกจากจะให้ประโยชน์แก่พระสงฆ์อย่างแท้จริงแล้ว ในความเชื่อทางพุทธศาสนายังถือว่าการถวายทานด้วยของที่ดีมีคุณภาพถือเป็นอานิสงส์อันยิ่งใหญ่อีกด้วย สิ่งของที่สามารถนำมาจัดเป็นชุดสังฆภัณฑ์ ประกอบไปด้วย 1. ผ้าไตรจีวร เป็นผ้าที่พระสงฆ์ใช้นุ่งห่มซึ่งประกอบไปด้วยผ้าสามผืนคือจีวร ,สบง และ อังสะ ซึ่งผ้าไตรจีวรประเภทนี้เป็นผ้าไตรจีวรที่พระภิกษุใช้นุ่งห่มในชีวิตประจำวัน แต่หากเป็นผ้าไตรชุดใหญ่จะเป็นผ้าไตรที่ใช้ในการบวชพระ ซึ่งผ้าไตรชนิดดีๆ ที่สามารถนำมาจัดชุดสังฆภัณฑ์ได้นั้นควรเลือกผ้าที่มีความแข็งแรงทนทาน มีการตัดเย็บที่ดี สามารถใช้งานได้ทนทาน อีกทั้งยังสามารถระบายอากาศได้ดี เนื่องจากเมืองไทยเป็นเมืองที่มีอากาศค่อนข้างร้อน ซึ่งหากเลือกผ้าที่มีคุณภาพต่ำก็จะทำให้อายุการใช้งานไม่คงทน พระภิกษุไม่สามารถนำไปใช้งานได้เต็มที่ตามจุดประสงค์ของผู้ถวาย ซึ่งผ้าไตรจีวรดีๆ นั้นมักตัดเย็บมาจากผ้ามัสลิน รองลงมาคือผ้าซันฟอไรซ์ ส่วนผ้าโทเรนั้นมีราคาถูกและมีอายุการใช้งานที่ไม่ทนทานนัก มีความเชื่อว่าการถวายผ้าไตรแด่พระสงฆ์ อานิสงส์ถวายผ้าไตร จะส่งผลให้นุ่งห่มอะไรก็งาม ไม่ขาดแคลนเครื่องนุ่งห่มดีๆ ผิวพรรณงดงาม […]
การถวายสังฆทาน หมายถึงการ ถวายสิ่งของจตุปัจจัยวัตถุแก่หมู่พระสงฆ์ โดยไม่เลือกระบุถวายเฉพาะเจาะจงแก่พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่ง กล่าวคือ ถวายเข้าเป็นสิทธิกองกลางแก่คณะสงฆ์ภายในวัด เพื่อคณะสงฆ์จะจัดแบ่งปันแก่พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่งที่ต้องการ หรือเพียงแค่ถวายแก่พระสงฆ์รูปใดรูปหนึ่ง (โดย “ไม่เลือก” ว่าจำเพาะถวายรูปนั้นรูปนี้ เช่น เป็นพระผู้ทรงพรรษา พระรูปที่เรารู้จัก หรือพระรูปที่ตนศรัทธา) ที่เป็นตัวแทนแห่งสงฆ์ (ได้รับเผดียงสงฆ์) หรือถวายโดยมีเจตนาเพื่อบำรุงพระสงฆ์สามเณรโดยไม่เลือกผู้รับ ก็นับเป็นสังฆทานเช่นกัน มูลเหตุที่ทำให้พุทธศาสนิกชนนิยมทำบุญด้วยการถวายสังฆทาน มาจาก ทักขิณาวิภังคสูตร ในพระไตรปิฎก ซึ่งมีเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับสังฆทานว่า “ในสมัยที่พระพุทธเจ้ายังทรงพระชมน์อยู่ ครั้งนั้นทรงประทับอยู่ ณ วัดนิโครธาราม กรุงกบิลพัสดุ์ พระนางมหาปชาบดีโคตมี พระมาตุจฉาของพระพุทธเจ้า ได้เกิดศรัทธาแรงกล้า ทรงทอจีวรด้วยพระองค์เองเพื่อนำมาถวายแก่พระพุทธเจ้า แต่พระพุทธองค์ทรงได้ปฏิเสธที่จะรับถวายผ้าจีวรดังกล่าว โดยได้ตรัสให้พระนางมหาปชาบดีโคตมีนำผ้าดังกล่าวไปถวายแก่กองกลางคณะสงฆ์ เพราะทรงเห็นว่าการถวายผ้าเป็นสังฆทานจักได้อานิสงส์มากกว่า แม้จะถวายแก่พระพุทธเจ้าผู้เป็นพระบรมศาสดาก็ตาม (การถวายหรือให้ทานแก่พระพุทธเจ้า พระภิกษุหรือบุคคลทั่วไป ทรงจัดเป็นปาฏิปุคลิกทาน) อีกทั้งการถวายเป็นสังฆทานนั้นย่อมถือว่าเป็นการบูชาพระพุทธองค์ผู้ทรงเป็นประมุขแห่งพระสงฆ์ทั้งปวงด้วย จากนั้นพระพุทธองค์ได้ตรัสถึงปาฏิปุคลิกทาน 14 ประเภท (มีการถวายทักษิณาแก่พระพุทธเจ้าเป็นอาทิ) และตรัสถึงทักษิณาทานที่ถวายแก่สงฆ์ (สังฆทาน) ว่ามี 7 ประการ คือ ให้ทานในสงฆ์ 2 ฝ่าย (ทั้งฝ่ายภิกษุสงฆ์และภิกษุณีสงฆ์) มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข ให้ทานในสงฆ์ 2 ฝ่าย ในเมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว ให้ทานในภิกษุสงฆ์ ในเมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว ให้ทานในภิกษุณีสงฆ์ ในเมื่อพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้ว เผดียงสงฆ์ว่า ขอได้โปรดจัดภิกษุและภิกษุณีจำนวนเท่านี้ […]
สังฆทานหมายถึงอะไร ? สังฆทาน แยกเป็น 2 คำ ได้แก่ ”สังฆะ” และ ”ทาน” โดย (สังฆะ) หมายถึง ภิกษุตั้งแต่ 2 รูปขึ้นไป และ (ทาน) หมายถึง การให้ แบ่งปัน แจกจ่ายวัตถุสิ่งของปัจจัยสี่ด้วยเจตนาอันบริสุทธิ์ เมื่อรวมความหมายแล้ว “สังฆทาน” จึงหมายถึง การถวายวัตถุปัจจัยแก่พระภิกษุรูปหนึ่งโดยความตั้งใจอุทิศให้เป็นของ (หมู่พระภิกษุหรือสงฆ์ทั้งปวง) ด้วยเจตนาอันบริสุทธิ์ เป็นการสนับสนุนให้ชาวพุทธไม่นำเอาพระพุทธศาสนาไปผูกติดไว้กับบุคคล เพราะบุคคลนั้นไม่แน่นอน ฉะนั้นแล้วการตั้งใจถวายเครื่องสังฆทานแก่ภิกษุรูปใดรูปหนึ่งเป็นการเฉพาะเจาะจงหรือที่เรียกว่า “ปาฏิปุคลิกทาน” เราไม่เรียกว่าเป็นการถวายสังฆทานเพราะทานเช่นนี้ยังไม่ช่วยทำให้จิตใจห่างจากความยึดติดถือมั่น แต่กระนั้นก็ยังถือว่าเป็นทานที่ควรทำอยู่เพราะถือเป็นการฝึกให้ปัจเจกบุคคลรู้จักพัฒนาตนให้มีธรรม การถวายสังฆทานมีที่มาอย่างไร ในสมัยพุทธกาลพระนางมหาปชาบดี (พระแม่น้า) ต้องการถวายผ้าจีวรแก่พระพุทธองค์ แต่พระพุทธองค์ทรงแนะนำให้พระนางถวายแก่สงฆ์ โดยอรรถาธิบายว่า การถวายแก่สงฆ์ย่อมให้อานิสงส์มากกว่าถวายแก่พระองค์เป็นการเฉพาะ ตั้งแต่นั้นมา ชาวพุทธจึงถือกันว่า การถวายสังฆทาน มหาทานที่ทำให้มีอานิสงส์มาก ได้บุญมาก ของที่อยู่ในชุดสังฆทานต้องมีลักษณะใด “ไทยทาน” หรือ “ไทยธรรม” หมายถึงปัจจัยสี่ที่ไม่ขัดต่อสมณะภาวะ ซึ่งมีหลักพิจารณาอยู่ 5 ข้อ ดังต่อไปนี้ 1. สมควรไหม2. ขัดกับพระวินัยของพระไหม3. พระจำเป็นต้องใช้ไหม4. มีคุณภาพดีไหม5. เอื้อต่อการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของพระสงฆ์ไหม เครื่องสังฆทาน ประกอบด้วยทานวัตถุ 10 […]
การ “ทำบุญ” ในทางพุทธศาสนาไม่ได้มีเพียงการให้เงินให้ทอง หรือให้ทาน ทำบุญกับพระและวัดเท่านั้น “บุญ” หมายถึง การกระทำความดี มาจากภาษาบาลีว่า “ปุญญะ” แปลว่า เครื่องชำระจิตใจให้สะอาดบริสุทธิ์ ดังนั้น บุญจึงเป็นเหมือนเครื่องกำจัดส่งเศร้าหมองที่เราเรียกกันว่า “กิเลส” ให้ออกไปจากใจ บุญจะช่วยให้เราลด ละ เลิก ความโลภ ความเห็นแก่ตัว ความมีจิตใจคับแคบ อันเป็นสาเหตุให้เกิดความทุกข์ และช่วยให้ใจเป็นอิสระพร้อมจะก้าวไปสู่การทำคุณงามความดีในขั้นต่อๆ ไป เป็นการยกระดับจิตใจให้สูงขึ้น ทำให้เกิดความอิ่มเอิบใจ มีความสุข และเป็นความสุขที่สงบและยั่งยืน ในขณะเดียวกันก็ทำให้ผู้ปฏิบัติ เป็นบุคคลที่มีคุณธรรม น่าเคารพยกย่อง เพราะถือว่าเป็น “คนดี” นั่นเอง นั่นแสดงว่าที่เราทำบุญกันมากมายก็เพราะ หวังประโยชน์ส่วนตัวเป็นสำคัญ ดังนั้นยิ่งทำบุญด้วยท่าทีแบบนี้ ก็ยิ่งเห็นแก่ตัวมากขึ้น ผลจิตใจยิ่งคับแคบ ความเมตตากรุณามีแต่จะน้อยลง ไม่ต้องสงสัยเลยว่าการทำบุญแบบนี้กลับจะทำให้ได้บุญน้อยลง วันนี้ทาง “ธาราญา” จะมาแนะนำ วิธีการทำบุญง่ายๆ 2 วิธี ได้แก่ การทำบุญด้วยการถวายสังฆทาน และการทำบุญด้วยการถวายผ้าไตรจีวร การถวายสังฆทานเป็นวิธีการทำบุญอีกวิธีหนึ่งที่คนไทยนิยมเป็นอย่างมาก การทำบุญด้วยชุดสังฆทาน การถวายปัจจัยให้พระสงฆ์ถือเป็นการสร้างบุญสร้างกุศลให้ตัวผู้ทำเอง ช่วยเสริมดวง […]